Voetschimmel - Hoe herkennen en juist behandelen?

Wat is voetschimmel?
Voetschimmel, ook wel tinea pedis genoemd, is een chronische schimmelinfectie aan de voeten. Deze vorm van schimmel mag echter niet verward worden met nagelschimmel, die ook aan onze voeten optreedt. Bij voetschimmel wordt vooral de huid tussen de tenen, maar soms ook de voetzolen of bovenkant van de voeten aangetast. Nagelschimmel daarentegen beperkt zich enkel tot de nagelbed en nagelplaat.
Oorzaken van voetschimmel
Onze huid is een complexe wereld vol organismen. Zowel goede als slechte bacteriën, maar ook verscheidene schimmels leven op ons huidoppervlak. Samen vormen ze een harmonie die je huid beschermen. Pas wanneer dit evenwicht verstoort raakt, merk je pas wat er op je huid leeft.
Slechte schimmels houden van plaatsen die warm, vochtig en donker zijn. Dit zijn namelijk de perfecte omstandigheden waarin ze zich snel kunnen vermenigvuldigen. Voeten verstopt in schoenen die niet ademen zijn daarom een echte droom voor schimmels. Knellende schoenen of schoeisel dat maar moeilijk zweet laat ontsnappen, kunnen de perfecte broedplaats vormen voor allerhande schimmels. Ook slecht absorberende sokken en het niet goed afdrogen van natte voeten kunnen een oorzaak zijn van een schimmelinfectie. Ongeveer 20% van alle mensen zou zo last hebben van voetschimmel.
Voetschimmels zijn zeer besmettelijk. Ze verspreiden zich via sporen die zich vasthechten aan allerhande voorwerpen waarmee je voeten in aanraking komen, zoals oa vloeren, tapijten, handdoeken, andere schoenen... Schimmels zijn ook zeer sterk. Zo kunnen ze tot wel een jaar overleven op deze oppervlakken om zich op het juiste moment verder te verspreiden. Iemand in de familie die voetschimmel heeft kan anderen dus zeer snel besmetten.
Bepaalde beroepen vormen een groter risico voor voetschimmel dan anderen. Vooral mensen die een hele dag op de been zijn, en daarom dus sneller last hebben van zwetende voeten, hebben een hogere kans op infectie. Voorbeelden hiervan zijn onder andere bakkers, militairen, arbeiders, kappers,...
Schimmels en sporten
De beste omstandigheden waarin schimmels gedijen, verklaart tevens ook de hoge aantallen infecties bij sporters. Ook gemeenschappelijk douchen is een belangrijke reden waarom schimmels zich snel kunnen verspreiden onder sporters. Dat voetschimmel de bijnaam atleetvoet of zwemmerseczeem krijgen is daarom ook niet verbazend.
Hoe voetschimmel herkennen
Voetschimmels hebben de neiging om allereerst de kop op te steken tussen de vierde en vijfde teen. Op die plaats bevindt zich het meeste vocht. Maar ook andere tenen kunnen aangetast worden. Symptomen zoals schilfertjes, kloven en roodheid die jeuk of pijn veroorzaken kunnen wijzen op een schimmelinfectie.
- Schimmel tussen tenen
Deze vorm van schimmel kan je herkennen door symptomen zoals schilfers, witte verweking van de huid, kloven, roodheid of blaasjes.
- Katrienewiel
Schimmel beperkt zich niet enkel tot de tenen, maar ook de rest van de voeten. Daar manifesteert het zich als rode en soms gezwollen ringen die kunnen schilferen. In de volksmond wordt dit soms wel eens katrienewiel genoemd. Ook hier kan jeuk, pijn of een branderig gevoel optreden.
Zodra je deze symptomen opmerkt, is het belangrijk om het zo spoedig mogelijk te behandelen.
Voetschimmel en nagelschimmel voorkomen
Het lijkt wel alsof schimmel voorkomen een hele opgave is, maar gelukkig kom je met een goede voethygiëne al een heel eind:
Vijf tips tegen schimmels:
1. Hou je voeten droog
Droog je voeten altijd goed af, vooral tussen de tenen. Gebruik elke dag ook steeds propere sokken. Draag je sokken dus niet meerdere dagen achter elkaar en kies voor sokken die goed verluchten en transpiratievocht opnemen,denk bijvoorbeeld aan katoen of wol.
Verwissel ook dagelijks van schoenen, zodat ze goed kunnen drogen.
2. Laat je voeten ademen
Kies voor open schoenen of schoenen die van ademende materialen zoals leer of linnen gemaakt zijn. Deze zijn ook goed in het opnemen van transpiratievocht. Slecht ventilerende schoenen, zoals sportschoenen, draag je het best zo min of zo kort mogelijk. Houd je schoenen ook niet aan zodra je thuiskomt maar loop in plaats daarvan op je sokken.
3. Vermijd druk en wrijving
Draag geen nauwe of knellende schoenen. De blaren of wondjes die deze kunnen veroorzaken vormen een makkelijk weg waarlangs schimmels kunnen binnendringen.
Vermijd te hoge hakken en schoenen met een smalle punt.
4. Respecteer de natuurlijke bescherming van je huid
Was je voeten ook eens gewoon met water in plaats van met ruwe zepen. Wil je toch zeep gebruiken, kies dan een neutrale zeep die de natuurlijke balans van je huid niet aantast.
Spoel je voeten grondig af na het wassen, zodat er geen zeepresten achterblijven. Droog ze natuurlijk ook goed af.
5. Vermijd (her)besmetting
Draag slippers in ruimtes waar veel mensen op blote voeten lopen en neem op deze plaatsen ook altijd een eigen handdoek mee.
Voetschimmel behandelen
Bij het behandelen van voetschimmel is het uiterst belangrijk om geduldig te zijn. Net zoals nagelschimmel is ook voetschimmel bijzonder hardnekkig. Een enkele behandeling is vaak niet voldoende om definitief van deze boosdoener verlost te raken.
Er bestaan allerhande sprays en crèmes die je kan gebruiken om voetschimmel te behandelen zodra deze de kop opsteekt. ‘s Morgens en ‘s avonds zijn de beste momenten om je voeten te behandelen. Zorg er ook zeker voor dat alle schoenen ook een grondige beurt krijgen, aangezien schimmels hier lang in kunnen overleven.
Blijf na je initiële behandeling geduldig. Vaak moeten producten gedurende een langere tijd gebruikt worden, ook wanneer de symptomen al verdwenen zijn. Volg dus altijd de instructies van het product, ook al lijken je voeten weer genezen te zijn.
Sommige producten kunnen ook preventief worden gebruikt. Dit is vooral interessant voor sporters of mensen die vaak op de been zijn.
Gepubliceerd op: 18.10.2023
____________________________________________________________________________________________________________________________
Deskundig apothekersadvies

"Onze klanten informeren en hen gezondheidsadvies op maat bieden, dat ligt ons erg nauw aan het hart. Daarom hebben we “Ons advies” in het leven geroepen: een gidspagina met hapklare, wetenschappelijk onderbouwde informatie, onderzocht en samengesteld door ons team van experts."
Als hoofdapotheker is Theresa Holler, samen met haar team van apothekers, verantwoordelijk voor ons advies. Op deze pagina's kan je volop gebruik maken van onze deskundige apothekerskennis om een antwoord te vinden op al jouw gezondheidsvragen. Elk thema is niet alleen voorzien van wetenschappelijke informatie en advies, maar bevat ook heel wat tips en aanbevelingen. Heb je toch nog vragen over je gezondheid? Neem dan zeker contact op met ons.
Theresa Holler, hoofdapotheker bij Farmaline